بیمه گزاران به منظور بیمه کردن اموال خود با کارشناسان متخصص در این زمینه مشورت می‌کنند بررسی سیستم های اعلام حریق توسط ارزیاب اولیه همواره مورد توجه است. سیستم های اعلام حریق می‌توانند، با شناسایی زودهنگام خطر آتش‌سوزی با استفاده از دستگاه‌های اعلام حریق و دود، خسارت وارد بر اموال را کاهش دهند و ایمنی زندگی را بهبود بخشند. همچنین وسایل اعلام حریق خودکار، کاربردهای زیادی درزمینه‌ی کاربری‌های تجاری، سازمانی، صنعتی و مسکونی دارند. در این متن به بررسی سیستم های اعلام حریق به منظور صدور بیمه آتش سوزی می‌پردازیم.
سیستم های اعلام و اطفاء حریق خودکار
سیستم های اعلام حریق بخش مهمی از سیستم آتش‌نشانی می‌باشند. آن‌ها به‌عنوان جایگزین برای آبپاش‌های خودکار یا دیگر دستگاه‌های خاموش‌کننده در نظر گرفته نمی‌شوند.
در تعداد زیادی از موارد، سیستمهای اعلام حریق برای بکار انداختن دستگاه‌های خاموش‌کننده حریق (اطفاء حریق) استفاده می‌شوند. در این مقاله سیستم های اطفاء حریق ترکیبی، دود، شعله توضیح داده شده است.
سیستم های اعلام حریق ترکیبی
این سیستم اغلب جایی که هم جرقه آتش یا هم آتش دودزا اتفاق میفتد و یا جایی که تشخیص سریع آتش مطلوب است مورداستفاده قرار می‌گیرند. در صورتی که سیستم های اعلام حریق ثابت دمایی و سیستمهای افزایش‌دهنده دما حرارت ترکیب شوند، سیستم ثابت دما در این ردیاب ترکیبی، در صورتی کار می کند که دما بیش از حد کند عمل کند تا سرعت دستگاه افزایش پیدا کند. برخی از ویژگی‌های این دتکتور عبارت‌اند از:
- قابل‌استفاده به‌عنوان دتکتور دود و یا حرارت
- تنظیم میزان حساسیت دود یا حرارت
- تنظیم دمای آلارم
- طول عمر بالا
سیستم های اعلام حریق دود
سیستم اعلام حریق دود، ذرات قابل‌مشاهده یا غیرقابل مشاهده‌ی احتراق را حس می‌کند. یک ساعت و نیم قبل از هر فردی در محیط متوجه حضور دود می‌شود. این خود گواهی بر قدرت عملکرد این نوع سیستم اعلام حریق نسبت به نمونه‌های دیگر است.
سیستم های اعلام حریق دود مطابق با اصول کارکردشان به سه دسته زیر تقسیم می‌گردند:
سیستم اعلام حریق دود یونیزه
شامل مواد رادیواکتیو است که هوا را در محفظه‌های مخصوص یونیزه می‌کند و هوا رسانا می‌شود. زمانی که ذرات احتراق آمیز وارد محفظه اعلام حریق می‌شوند، جریان یونیزه نرمال تغییر می‌کند و یک سیگنال آغاز می‌شود. معمولاً وسایل اعلام حریق یونیزه از نوع نقطه‌ای هستند و به‌طور مخصوص در مجراهای هوا طراحی می‌شوند.
سیستم اعلام حریق دود فوتوالکتریک
سیستم اعلام حریق دودی فوتوالکتریک، یکی از مهم‌ترین سیستم های اعلام حریق امروزی است. سیستم اعلام حریق دودی فتوالکتریک شامل یک سیستم تولیدکننده نور معمولاً (LED)، اتاقک دود و یک دستگاه حساس به نور هست. این سیستم بر اساس دو مکانیزم اصل مسدودسازی نور و اصل پراکندگی نور حریق را شناسایی می‌کند.
در مکانیزم اصل مسدودسازی نور، دود وارد اتاقک این سیستم اعلام حریق می‌شود و باعث کاهش رسیدن نور به دستگاه حساس به نور می‌شود. با کاهش شدت نور دریافتی جریان خروجی کاهش‌یافته و مدار مربوط به جریان میزان کاهش جریان را تشخیص داده و حریق را شناسایی می‌کند و سبب فعال شدن آلارم اعلام حریق می‌گردد. مکانیزم دیگر این دتکتور بر اساس اصل پراکندگی نور است که دتکتور دودی نقطه‌ای نامیده می‌شود.
در این مکانیزم دستگاه حساس به نور به‌گونه‌ای نصب می‌شود که نتواند نور را ببیند؛ بنابراین درصورتی‌که دودی وارد اتاقک سیستم شود نور را به دستگاه گیرنده منعکس می‌نماید. با تشخیص شدت نور دریافتی، اعلام حریق اتفاق میفتد.
سیستم اعلام حریق دود نمونه‌گیر هوا
سیستمهای اعلام حریق دودی نمونه‌گیر هوا از یک بخش تشخیص‌دهنده و یک لوله‌کشی توزیع‌شده از داخل یونیت، به محلی که از آن محافظت می‌شود تشکیل‌شده است. همچنین دارای یک پمپ هوا است که هوا را از محیط محافظت‌شده به واحد آشکارساز، جایی که هوا برای ذرات دود آنالیز می‌شود انتقال می‌دهد.
سیستم های اعلام حریق دود نمونه‌برداری هوا، فعالانه هوای اتاق را از طریق شبکه لوله‌کشی به محفظه تشخیص خود می‌کشد و در آنجا می‌تواند وجود ذراتی را که در مراحل اولیه احتراق ایجاد می‌شوند، حتی قبل از اینکه دود قابل‌مشاهده باشد را تشخیص دهد.
اعلام حریق دود نمونه‌گیر هوای محیط که به‌اختصار ASSD گفته می‌شود یکی از پنج نوع آشکارسازهای ذکرشده در استاندارد NFPA جهت آشکارسازی دود هست.
چهار نوع دیگر وسایل اعلام حریق دود عبارت‌اند از: اعلام حریق دود کانالی و اعلام حریق دود تصویری.
سیستم اعلام حریق شعله
سیستم اعلام حریق شعله، اشعه‌ی مادون‌قرمز یا فرابنفش را که به‌وسیله‌ی آتش تولید می‌شوند، حس می‌کند. سیستم اعلام حریق شعله، اساس مسیر دیدگاه دستگاه‌های دیگر است و معمولاً برای پاسخگویی به آتش‌سوزی درون مخروط بینایی، تقریباً در یک ثانیه یا کمتر طراحی می‌شوند، اما یک سیگنال از اعلام حریق ممکن است بسته به شرایط محلی به مدت 30 ثانیه، تأخیر بیفتد.
دستگاه‌های اعلام حریق شعله بر اساس اصل عملکردشان به دودسته وسایل اعلام حریق مادون‌قرمز، وسایل اعلام حریق فرابنفش تقسیم می‌شوند.
اعلام حریق مادون‌قرمز شعله: سیستم اعلام حریق مادون‌قرمز شامل یک عنصر حس گر است که به انرژی تابشی بالاتر از محدوده بینایی انسان پاسخ می‌دهد. این معمولاً بالای تقریباً 7، 700 آنگستروم است.
یک اعلام حریق مادون‌قرمز شعله: با سرعت بسیار بالا، بخشی از تابش فروسرخ شعله را حس می‌کند، این دستگاه در کمتر از 5 میلی‌ثانیه یک ولتاژ کافی را، برای آزاد کردن یک ماده خاموش‌کننده و ایجاد زنگ هشدار تولید می‌کند. معمولاً از این دستگاه برای تحریک ماده منفجره خارجی آزادشده و برای تخلیه آب از طریق تجهیزات مرتبط استفاده می‌گردد.
به‌طورکلی سیستم مادون‌قرمز، در مواردی که نیاز به شناسایی سریع آتش‌سوزی و استفاده از آب است، محافظت‌های خاصی را برای خطرها مانند تولید سوخت موشک ارائه می‌دهد. سیستم اعلام حریق مادون بنفش شعله: شامل یک عنصر حسگر است که به انرژی ساطع‌شده بالاتر از محدوده بینایی انسان پاسخ می‌دهد. این معمولاً زیر تقریباً 4،000 آنگستروم است.
سیستم اعلام حریق و آتش‌سوزی مادون‌قرمز یا مادون بنفش، اغلب برای تحریک دستگاه‌های خاموش‌کننده برای محافظت در برابر نشت سوخت در زیربدنه و بال هواپیما استفاده می‌شود.
آزمایش برای وسایل اعلام حریق
نظارت و آزمایش‌هایی بر روی وسایل اعلام حریق به‌منظور اطمینان از قابل‌اعتماد بودن آن‌ها برای جلوگیری از آتش‌سوزی صورت می‌پذیرد.
افرادی که به‌طورمعمول زنگ هشدار دریافت می‌کنند باید قبل از هشدار به آن‌ها اطلاع داده شود.
در آتش‌سوزی وسایل اعلام حریق دود و وسایل اعلام حریق شعله باید هر 6 ماه یک‌بار مطابق با دستور عمل‌های سازنده آزمایش شوند.
