ارزیابی مجوز ها

ارزش گذاری مجوزها

مجوز ها و پروانه های قانونی بعنوان یکی از دارایی های نامشهود در توسعه اقتصاد و کسب و کار نقش مهمی دارند.

صاحب امتیاز (دهنده مجوز) می تواند با رعایت قوانین مالکیت فکری، مجوز استفاده از حق امتیاز (مانند کپی نرم افزار یا استفاده از اختراع ثبت شده) به دارنده مجوز یا پروانه های قانونی اعطا کند، یک قرارداد مجوز شامل مدت زمان قرارداد، مقررات تمدید و محدودیت هایی است که برای صاحب امتیاز ( مجوز دهنده) حیاتی است.

مجوز چیست

مجوز عبارت است از حق استفاده یا مالکیت (استفاده از دارایی ها). مجوز به معنای اجازه انجام کاری است.

مثلاً فردی را در نظر بگیرید که اختراعی را به ثبت رسانده است، مخترع می تواند مجوز حق اختراع شامل (اجازه تولید، استفاده، فروش را به دیگران بدهد. بنابراین قراردادهایی با عنوان مجوز ثبت اختراع) بین افراد صورت میگیرد.

 این قراردادها میتوانند برای مدت 5 سال دوام داشته باشند. هر گونه حقوقی که در زمینه توافقنامه قرار دارد ممکن است محدود به یک زمینه استفاده خاص باشد مثلاً کسی که مجوز استفاده از یک طرح صنعتی را دارا می باشد در زمینه طرح صنعتی دارای حق امتیاز می‌باشد ولی در زمینه اختراع دارای امتیاز نمی‌باشد.

مجوز علامت تجاری و نام تجاری

صاحب امتیاز علائم تجاری می تواند به دارنده مجوز علائم تجاری اختیارات لازم را بدهد، با داشتن مجوز علائم تجاری صاحب امتیاز می­تواند بدون ترس از علامت تجاری توسط مجوز علامت تجاری استفاده نماید.

واگذاری مجوز به شرایط خاص قرارداد بستگی دارد، متداولترین شرایط این است که مجوز برای یک دوره خاص یا برای یک مرحله قابل اجرا باشد. هزینه های مربوط به مجوز مستلزم هزینه های مستقل از فروش و سود یا بستگی به بهره وری صاحب امتیاز دارد.

مجوز دهنده کیست

محصولی بعنوان مجاز شناخته می شود که مجوز دهنده آن مجوز استفاده، تولید و عرضه محصول را به دیگران بدهد.

صاحبان ثبت اختراع را در نظر بگیرید، مخترعان در ازای اعطای مجوز ثبت اختراع، مبلغی را از دارندگان مجوز دریافت می نمایند. به چنین پرداخت هایی حق امتیاز گفته می شود، هزینه های مربوط به مجوز بصورت یا مبلغ یکجا، یا پرداخت های دوره ای(سه ماهه یا سالانه) صورت می پذیرد.

تمایز کلیدی بین مجوزها و اجاره نامه ها این است که مجوز حقی است که دارندگان امتیاز از آن بهره می برند، بنابراین مجوز یعنی فردی بدون اینکه مالکیت چیزی را بگیرد از آن بهره مند می شود. اجاره نامه ها بطور کلی باید بصورت کتبی باشند در صورتیکه مجوزها میتوانند بصورت شفاهی انجام شوند. مجوزها با توافق صریح یا ضمنی ایجاد میگردند.

ویژگی های قراردادهای مجوز

مجوزها غیرقابل فسخ می باشند و ممکن است عملکرد خاصی برای آن ها اعطا شود. در صورتي كه مجوز در مدت زمان معيني صادر شود لغو مجوز قبل از انقضاء مجوز موجب نقض قرارداد می‌شود.

صاحب امتیاز، تحت شرایط و قوانین عادی، می تواند قرارداد مجوز را به دلخواه و بدون دلیل لغو کند، مگر اینکه با منافع همراه باشد یا با قرارداد غیرقابل برگشت همراه باشد. مجوز دهنده باید زمان معقولی را در اختیار مجوز قرار دهد تا فردی که از مجوز استفاده می‌نماید بتواند از آن بهره لازم را دریافت نماید.   

علاوه بر این، از آنجا که مجوز هیچ گونه مالکیتی به دارنده مجوز نمی دهد، در صورت فروش ملک، مجوز منقضی می شود، علاوه بر این، فوت یا صاحب امتیاز یا مجوز دهنده، قرارداد را فسخ می‌کند. مجوز معمولاً به شخص دارنده مجوز اجازه می دهد تا بدون مجوز (مثلاً ماهیگیری، رانندگی خودرو یا اداره رادیو یا تلویزیون)، کاری را انجام ندهد که حقوق طرف مجوز دهنده را نقض کند. بعنوان مثال در صورت کپی یک اثر دارای حق کپی بدون اجازه صاحب امتیاز، میتوان از دارنده مجوز شکایت نمود.

محاسبه مدت زمان مجوز ها

بسیاری از مجوزها برای مدت زمان خاصی دارای اعتبار هستند، افزایش ارزش مجوز یا تغییر شرایط بازار، منجر به سود برای دارنده حق امتیاز می‌شود.

بدون مجوز هرگونه استفاده یا سوء استفاده از مالکیت فکری توسط شخص ثالث به معنای کپی برداری است. که بر خلاف حقوق مالکیت فکری است و با استفاده از سیستم حقوقی متوقف می‌شود.

حقوق مجوزها چگونه دریافت میشود؟

مجوز دهنده در ازای استفاده از مالکیت فکری، هزینه ای بصورت موقتی یا دائمی بصورت درصدی از فروش دریافت می نماید. برای مثال دارنده حق امتیاز میتواند با استفاده از مجوز کپی رایت از حق امتیاز کپی رایت استفاده نماید.

آیا مجوز قرارداد است؟

قرارداد صدور مجوز یک قرارداد بین دو طرف (صاحب امتیاز و فرد گیرنده مجوز) است، حق استفاده از مالکیت فکری متعلق به صاحب امتیاز شامل(نام تجاری، علامت تجاری، فناوری ثبت شده یا توانایی تولید و فروش کالاهای متعلق بهصاحب امتیاز) به مجوز گیرنده، داده می‌شود.

5 / 5. مجموع: 1

اشتراک گذاری توسط:

فیسبوک
توییتر
لینکدین
واتس‌اپ
تلگرام
ایمیل

مقالات مرتبط را مطالعه کنید:

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *