کارشناس متخصص بازدید اولیه بیمه آتش سوزی اماکن صنعتی در زمان قبل از صدور بیمه نامه آتش سوزی به منظور بررسی مورد بیمه به محل مورد بیمه مراجعه کرده و توصیه های ایمنی در ارتباط با مورد بیمه را برای بیمه گزاران تشریح مینمایند. کارشناس بیمه آتش سوزی باید اشراف کامل بر مورد بیمه را داشته باشد. سپس با بررسی مورد بیمه به بررسی و تفکیک ریسک های بیمه آتش سوزی مورد بیمه می‌پردازد و نرخ اقلام مورد بیمه را بررسی مینمایند. از آن جایی که اماکن صنعتی همواره در معرض خطر آتش سوزی های عمدی و غیرعمدی هستند، بنابراین افراد به‌منظور حفظ اموال خود از خطر آتش سوزی از بیمه آتش سوزی اماکن صنعتی استفاده مینمایند. در صورت وقوع حادثه بخشی از خسارت وارد بر اموال در اماکن صنعتی توسط شرکت بیمه جبران می‌شود.
عدم رعایت توصیه‌های ایمنی و ناکارآمدی مدیران و کارکنان در کارخانه ها، پتروشیمی ها، پالایشگاه ها منجر به ایجاد آتش سوزی‌های بزرگی در این اماکن شده است.
یکی از بزرگ‌ترین آتش سوزی هایی که به علت ناکارآمدی کارکنان و مدیران اتفاق افتاده است آتش سوزی پتروشیمی بوعلی ماهشهر در این زمینه بوده است.
در این متن به بررسی چند مورد از خطرات آتش سوزی و توصیه‌های ایمنی به‌منظور جلوگیری از حادثه آتش سوزی در اماکن صنعتی به منظور صدور بیمه آتش سوزی می‌پردازیم.
موارد قابل توجه در بیمه آتش سوزی اماکن صنعتی
کارشناسان ارزیاب اولیه قبل از صدور بیمه آتش سوزی در بازدید اولیه، باید توصیه های ایمنی زیر را به مدیران و کارکنان بخش‌های صنعتی (پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها) در اماکن صنعتی تأکید نمایند که شامل موارد زیر است:
- مدیریت بایستی وسایل آماده برای تشخیص حریق عمدی و آتشسوزی، همچنین برخورد سریع با آتشسوزی را مدنظر قرار دهد.
- مدیریت، تصویری از نقاط خطر که مناطق آسیب‌پذیر را تهدید می‌کنند به دست آورد، زیرا آتشسوزی در یک منطقه به‌سرعت از یک نقطه‌به‌نقطه دیگر گسترش می‌یابد.
- مدیریت باید اطمینان حاصل کند که کلیه اقدامات حیاتی لازم در برابر آتش سوزی انجام‌شده است.
- هرازگاهی باید به کارمندان نظارت یادآوری شود که آتش سوزی توسط افراد شرور دلیل اصلی آتش سوزی است.
- طراحی محیط باید به‌گونه‌ای باشد که از ورود کارمندان به داخل انبارها جلوگیری شود، در این مناطق باید از ورود افراد خودداری شود. اگر این امکان وجود نداشته باشد، باید توجه خاصی به امنیت محیط‌ها صورت بگیرد، ایجاد حصار سیمی دور انبارها لازم است.
- افراد مرتبط خارجی یا هر شخص دیگری که خارج از ساعات عادی وارد مکان می‌شوند بایستی بازرسی شوند.
- مدیریت بایستی وسایل آماده برای تشخیص حریق عمدی و آتش‌ها را در نظر بگیرد، همچنین برخورد سریع با آن‌ها را مدنظر قرار دهد.
- عملکرد گشت‌های امنیتی آتش سوزی، در شب و بعد از اتمام زمان اداری حائز اهمیت می‌باشند.
- تجهیزات واحد صنعتی شامل نصب، طراحی، فرایندهای ماشین‌آلات باید بررسی شود.
- جدول زمانی و مسیرهای گشتی باید چک شوند.
- لیست خطرها و احتیاط‌ها باید بررسی گردد.
- دستور عمل‌ها و یادداشت‌ها باید رعایت شوند.
- جزییات چگونگی تماس گرفتن باکار کنان آتش نشانی در نظر گرفته شود.
- شماره تلفن افراد مورد اعتماد شرکت در شرایط اورژانسی در دسترس باشد.
- زمانی که تدابیر ایمنی به‌منظور محافظت از مکان‌ها صورت می‌گیرد، پلیس باید مورد مشورت واقع شود.
- آتش سوزی‌های کوچک با دلایل مشکوک باید به پلیس گزارش داده شوند.
- وجود یک طرح هشداردهنده‌ی مشترک با سایر شرکت‌های حوالی بخش موردتوجه قرار گیرد؛ بنابراین در صورت وقوع آتش سوزی، شرکت‌های دیگر با صدای هشدار خطر، شروع به همکاری مینمایند.
- امنیت مکان بایستی چک شود، همچنین هشدارهایی که برای هر برافروختگی آتش در ناحیه به صدا درمیاید بررسی گردد.
- همچنین مدیریت اماکن صنعتی باید اطمینان حاصل کند که کلیه اقدامات حیاتی لازم در برابر آتش سوزی انجام‌شده است.
- مخازن و تانک‌های با درپوش‌های کوچک نیز به‌عنوان ظروف ایمنی استفاده می‌شود.
- بررسی وضعیت نوع مشعل ازنظر ماده سوختنی (گازسوز – ماهوت – گازوئیل و یا دو سوخته)
- بررسی شلنگ‌های ارتباطی و در صورت مشاهده هرگونه بریدگی و پوسیدگی
- مایعات قابل اشتعال، گاز و گرد غبار نباید در مجاورت کار وجود داشته باشد.
- موارد قانونی باید رعایت شود.
- احتیاط‌های ساخت‌وساز برای جلوگیری از گسترش آتش صورت بگیرد.
- وسایل فرار و خروج آتش در دسترس باشد.
- انبارها و ذخایر سازمان‌دهی شوند.
- زباله و دورریختنی تا جمع‌آوری شوند.
- قوانین مربوط به مصرف دخانیات رعایت شود.
- یک سری قوانین برای پیمانکاران بیرونی، در نظر گرفته شود.
- امنیت در برابر افرادی که بدون اجازه وارد می‌شوند رعایت شود.
- وسایل حافظت کننده از آتش در دسترس باشد.
- آموزش و تعلیم برای کارکنان موردتوجه قرار گیرد.
توصیه های ایمنی بیمه آتش سوزی مایعات قابل اشتعال
وجود منابع قابل‌احتراق مایع و جامد باعث ایجاد آتش سوزی‌های بزرگی در اماکن صنعتی شده است. رعایت توصیه های ایمنی در هنگام استفاده از مایعات اشتعال‌پذیر امری حائز اهمیت می‌باشد.
توصیه های ایمنی، بیمه آتش سوزی در ارتباط با مایعات اشتعال پذیر به شرح زیر است:
- مایعات قابل اشتعال باید در ظروف فلزی ذخیره و نگهداری شوند.
- ظروف ایمنی مخصوص با ظرفیت‌هایی با رنج 25 برای مقدارهای کم مایعات قابل اشتعال، قابل‌دسترس باشند.
- ظرفیت کانتینرهای قابل‌حمل، نباید از مقدار 10 بیشتر باشد.
- از مخازن و تانک‌های با درپوش‌های کوچک نیز به‌عنوان ظروف ایمنی استفاده می‌شود.
- همه‌ی ظروف باید دارای درپوش و کلاه باشند، درپوش‌های ظروف همیشه باید بسته باشند و در مواقع لزوم و استفاده بازشوند.
- فنر موجود در درپوش یک ظرف قابل‌حمل، باید به‌اندازه کافی محکم باشد تا در صورت کوبیده یا واژگونی ظرف، از ریزش آن جلوگیری شود. فنر نباید خیلی محکم باشد، زیرا درپوش باید فشار لازم برای محفظه‌ای که با آتش گرم می‌شود را تاًمین، کند.
- علامت گزاری روی ظروف دارای مواد قابل‌احتراق باید مدنظر واقع شود، برای ظروف نفتی باید عبارت petroleum spirit درج شود.
- برای ظروفی که دارای مواد با اشتعال‌پذیری بالایی نیستند و برای مخلوط‌های نفت و بخارهای سنگین عبارت petroleum mixture استفاده می‌شود.
- برای مایعاتی که دارای اشتعال‌پذیری بالایی هستند و گازهای مایع عبارت highly flammable با نقطه اشتعال بین 22 تا 32 درجه است.
توصیه های ایمنی، بیمه آتش سوزی در کارخانه ها:
عدم رعایت توصیه های ایمنی در کارخانه ها به منجر به وقوع آتش سوزی‌های بزرگی (آتشسوزی اشتهارد، کارخانه میهن…) در این اماکن شده است؛ موارد زیر توصیه های ایمنی در کارخانه‌ها به منظور ارزیابی ریسک در بیمه آتش سوزی را بیان می‌کند:
- بررسی عملکرد مدیران کارخانه
- بررسی مشکلات فنی و سرویس ماشین‌آلات
- عمل تخلیه مواد مایع و جامد قابل‌احتراق در فضای باز انجام گیرد.
- انبارها به‌طور مداوم موردبررسی قرار گیرند.
- از روشن نمودن هرگونه وسیله حرارتی در سالن تولید وان بار و نزدیکی بشکه‌های حلال و رنگ در محوطه خودداری شود.
- از روشن کردن وسایل حرارتی در سالن تولید و انبارها خودداری گردد.
- جهت رعایت فاصله ایمن و کاهش انتقال حریق به مکان‌های دیگر، بشکه‌های خالی به‌طور مرتب در یک محل چیده و همچنین بشکه‌های حاوی مواد در گوشه کارخانه (محوطه باز) به‌دوراز سالن‌های تولید و انبار نگهداری شود.
- در نزدیکی دیواره‌ها و ستون‌های سالن انبار بیش از 2 متر کالا چیده نشود و همچنین فواصل بین کالاها و همگون نمودن نوع کالاها رعایت گردد.
- کنداکتوری در مسیر برق شهری و پمپ آب قرار داده تا به‌محض بازنمودن شیر آب آتش‌نشانی عمل پمپاژ نمودن آب در شبکه لوله آتش‌نشانی انجام پذیرد که مسئله زمان امر بسیار مهمی هست.
- حباب هایی باید بر روی کلید روشنایی اعم از سالن‌های تولید و انبارها نصب گردد.
- ضایعات اطراف سالن تولید و انبار مواد اولیه جمع‌آوری و دیواره پشت سالن تولید به ارتفاع 3 متر باشد.
- هنگام تولید در سالن لازم است کلیه هواکش‌های روشن باشند و عمل تخلیه هوای داخل انجام پذیرد.
عواملی که باعث گسترش و پراکندگی آتشسوزی در اماکن صنعتی می‌شوند به ترتیب زیر است:
- حضور مقادیر زیاد مواد سوختنی.
- فقدان دیوارهای جداکننده آتش.
- گسترش آتش از تولیدات به مخزن‌ها.
- گسترش آتش، از یک دپارتمان به دیگری به‌وسیله‌ی طبقات و دیوارهای دارای بازشدگی و شکافت.
- سوختن سریع ذرات و سوخت‌ها.
- سوختن نفت و روغن‌ها.
- ساختمان‌های ساخته‌شده‌ی قابل‌احتراق.
- سقف‌های قابل‌احتراق.
عوامل آتش‌سوزی‌های بزرگ در اماکن صنعتی شامل موارد زیر است:
- وسایل الکتریکی
- سیگارها
- ماشین‌های گرمایی و آبپاش‌ها
- ظروف گرمایی نفت
- زباله‌ها که به‌وسیله سوزاندن باید دور شوند.
- مواد اتلافی که باید دور ریخته شوند.
- ساختمان‌ها و نصب
- عایق‌کاری الکتریکی
- مواد نساجی
- مایعات قابل اشتعال
- بسته‌بندی
آرمان سنجش شبکه یکپارچه کارشناسان کشور
