سرقفلی در واقع حقی میباشد که مستأجر به خاطر فعالیت تجاری و جذب مشتری به ملک برای خود ایجاد کرده است. پس این مستاجر در اجاره کردن محل کسب و کار خود مقدم بر دیگران میباشد. با توجه به توضیحات، سرقفلی شامل دو تعریف است:
- اولین تعریف به معنی گرفتن مبلغی از مالک به خاطر جذب مشتری و جا انداختن محل است. این مبلغ زمان تخلیه مستاجر به او پرداخت خواهد شد. این مبلغ در واقع هزینه سرقفلی برای مالک میباشد.
- دومین تعریف سرقفلی، مبلغی میباشد که صاحب محل کسب تازه ساز، در قرارداد اجاره از مستأجر خواهد گرفت. این سرقفلی نوعی درآمد به حساب میآید و مالیات بر درآمد شامل حال آن خواهد شد. مبلغی که در این قرارداد پرداخت میشود، هزینه سرقفلی مستاجر میباشد که باید مستاجر آن را پرداخت کند.
انتقال دادن سرقفلی با سند عادی
در صورتی که سند سرقفلی عادی باشد و اجازه انتقال در آن داده شده باشد، صاحب سرقفلی می تواند آن را انتقال دهد. باید به این نکته توجه شود که سند انتقال جدید باید حتماً رسمی باشد. هیچ وقت نمیتوان انتقال سرقفلی را در سند عادی ثبت کرد، باید حتماً سند رسمی باشد. در واقع انتقال با سند عادی امکان پذیر نیست و در انتها حتی با داشتن حق انتقال سرقفلی باید سند را به رسمی تبدیل کرد.
انتقال دادن سرقفلی با سند رسمی
حتی اگر سند سرقفلی رسمی باشد، باز هم باید به این نکته توجه کرد که آیا مالک سرقفلی اجازه یا حق انتقال سرقفلی به غیر را دارد؟ در صورتی که صاحب سرقفلی حق انتقال دادن سرقفلی به دیگری را داشته باشد، میتواند با سند رسمی سرقفلی را منتقل کند. این نکته قابل توجه است که حتی با داشتن حق انتقال به دیگری، مالک سرقفلی حق انتقال سرقفلی با سند عادی را ندارد و باید حتماً انتقال با سند رسمی باشد.
انتقال سرقفلی به صورت غیر قانونی باعث حذف حق سرقفلی میشود. برای داشتن حق انتقال دادن سرقفلی به دیگری، باید عبارت «حق انتقال به غیر را دارد» به صورت واضح در سند ذکر شده باشد. در صورتی که صحبتی در مورد حق انتقال سرقفلی نشود، بنا بر ندادن حق گذاشته می شود و مالک سرقفلی حق انتقال آن را ندارد.
هزینه نقل و انتقال سرقفلی
یکی از موارد مهم در هزینه نقل و انتقال سرقفلی مالیات میباشد. بر طبق قانون مالیات های مستقیم جهت انتقال دادن سرقفلی ۲ درصد از مبلغ تعیین شده، مالیات محسوب میشود و از طرف مالک سرقفلی قابل پرداخت خواهد بود. علاوه بر هزینه های ثبت کردن و گرفتن اسناد بیشترین مبلغ در هزینه سرقفلی همین ۲ درصد مالیات میباشد.
حق مالک در انتقال سرقفلی
مستاجر زمان انتقال سرقفلی برای گرفتن رضایت مالک به او مبلغی پرداخت می کند که به آن، حق مالکانه گفته می شود. در مورد مقدار آن چیزی در قانون بیان نشده است و مبلغ آن به صورت عرفی تعیین میشود. این مبلغ از مکانی به مکانی دیگر متفاوت و متغیر میباشد. این مبلغ باید بین مستاجر و مالک به صورت توافقی تعیین شود.
