پروانه ساختمانی مجوز اصلی برای شروع ساخت و ساز است. هر ساختمانی که در محدوده شهرها و یا روستا ها ساخته می‌شوند لازم است از شهرداری و‌یا دهیاری درخواست مجوز ساخت داشته باشند.
پس از به پایان رسیدن تمامی مراحل ساخت و ساز. مالکین پروژه های ساختمانی موظفند برای اخذ گواهی پایان کار به شهرداری منطقه و یا دهیاری مراجعه کنند.
با توجه به مراحلی که توضیح داده شد پایانکار تأییدیه‌ای است. از طرف شهرداری و یا دهیاری که مالک بنایی که در ملک خود احداث کرده است را منطبق بر مجوز قانونی و پروانه ساختمانی که شهرداری صادر کرده، بنا نموده است.
استعلام مدت اعتبار پایان کار ساختمان
مدت اعتبار گواهی پایان کار تا سال 1349 شش ماه بود که پس از این تاریخ و به رعایت رفاه عموم مردم اعتبار آن یک سال دیگر تمدید شد.
روش اخذ مجوز ساخت
برای شروع مراحل ساخت و ساز ساختمان مالکین موظفند با ارائه اسناد مالکیت به شهرداری درخواست پروانه ساختمانی کنند. شهرداری یا دهیاری با توجه به ضوابط طرح جامع شهری و یا طرح هادی روستایی که ملک با توجه به نوع کاربری، نوع پهنه بندی در آن قرار گرفته است که خود نشان دهنده میزان تراکم و سطح اشغال مجاز جهت ساخت و ساز ملک است، اقدام به ارائه دستور نقشه می‌کنند.
بر این اساس مالک باید پس از اخذ دستور نقشه، با مراجعه به دفاتر نظام مهندسی اقدام به تهیه نقشه طراحی معماری و سازه بنماید. سپس نقشه های تهیه شده را به شهرداری ارائه نمایند، براساس نقشه هایی که ضوابط شهری را رعایت کرده باشند. پروانه ساختمانی از طرف شهرداری یا دهیار صادر می‌گردد.
هر مالک مجاز است منطبق بر مجوز ساختی که دریافت کرده است. چه از نظر تعداد طبقات و چه از نظر سطح اشغال در ملک خود اقدام به ساخت و ساز نماید.
زمان ساخت پروژه ساختمانی
در زمان ساخت پروژه ساختمانی مهندس ناظر ساختمان باید در چند مقطع مختلف از ساختمان بازدید کند و هربار گواهی تحت عنوان گواهی عدم خلاف در مقطع فونداسیون و اسکلت، مقطع سفت کاری و در پایان نازک کاری به مالک ارائه دهد.
اگر در زمان ساخت، مالک از مقررات شهرسازی و از میزان بنایی که در پروانه قید شده، چه از نظر ارتفاع ساختمان، چه از نظر سطح اشغال و تغییر قسمت های مختلف ساختمان تخطی کرده باشد. برای دریافت سند ثبتی، با مشکل مواجه می‌شود.
در واقع امکان دریافت سند مالکیت تفکیکی برای ساختمانهای نوساز و فروش قانونی ملک و امکان نقل و انتقال ثبتی، تنها با اخذ گواهی پایان کار ساختمان امکان پذیر می‌باشد.
بنابراین در زمان پایانکار ساختمانی مهندس ناظر نظام مهندسی باید بررسی کند که آیا بنای احداثی منطبق بر مجوز ساختمان یا پروانه ساختمان بوده یا خیر؟
علاوه‌بر مهندس ناظر نظام مهندسی باید از طرف دفتر شهرسازی شهرداری نیز مورد تأیید قرار بگیرد. در پایان اگر بنای احداثی از نظر مجوزهای قانونی ساخت مورد تأیید بود پایان کار ساختمانی برای ملک صادر می‌شود.
تخلفات ساختمانی
در بسیاری از مواقع ملک ساخته شده دارای تخلفات قانونی می باشد. در این صورت پرونده مربوطه به منظور بررسی و رسیدگی به تخلفات ساختمانی به کمیسیون ماده 100 شهرداری فرستاده می‌شود.
اگر کمیسیون مذکور پس از بررسی‌های لازم رأی به پرداخت جریمه نقدی بدهد. مالک پروژه باید جریمه نقدی مذکور را پرداخت کند و پس از آن سند پایانکار ساختمان صادر می‌شود، می‌تواند آن را دریافت کند و نسبت به اخذ سند مالکیت تفکیکی اقدام نماید.
آرمان سنجش شبکه یکپارچه کارشناسان کشور
