طرح های توسعه شهری

طرح های توسعه شهری دارای سلسله مراتبی از جمله طرح های توسعه و عمران و طرح های منطقه ای که اینها از طرح های کالبد ملی گرفته می‌شوند، می‌باشند.

سلسله مراتب طرح های توسعه شهری

سلسله مراتب طرح های توسعه به شرح زیر است:

1. طرح آمایش سرزمین که در این طرح با توجه به اقلیم و ظرفیت های منابع با توجه به جمعیت و حاصل خیزی خاک برای هر منطقه ای از کشور طرح آمایش استانی داریم. با توجه به طرح بالا دست آمایش سرزمین، طرح های دیگری هم بوجود آمده است.
2. طرح کالبد ملی زاگرس
3. طرح کالبد ملی شمال
4. سواحل جنوبی که چند استان را در بر میگیرد.

آیین نامه طرح های توسعه شهری

آيين نامه نحوه بررسي و تصويب طرح های توسعه و عمران محلی، ناحيه‌ای، منطقه‌ای و ملی و …

هيأت وزيران در جلسه مورخ 12/10/1378 بنا به پيشنهاد مشترك شماره 2/100/4965 مورخ 14/9/1378 وزارتخانه های مسكن و شهرسازی و كشور و تأييد شوراي عالی شهرسازی و معماری ايران و به استناد اصل يكصد و سي و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ايران ، آئين نامه نحوه بررسی و تصويب طرح های توسعه و عمران محلي، ناحيه ای، منطقه ای و ملی و مقررات شهرسازی و معماری كشور را به شرح زير تصويب نمود.

انواع طرح های توسعه شهری

1- طرح جامع سرزمين : اين طرح در بند (1) ماده (1) قانون تغيير نام وزارت آباداني و مسكن به وزارت مسكن و شهرسازي و تعيين وظايف آن ـ مصوب 1353 ـ‌ تعريف شده است.

2- طرح هاي كالبدي ملي و منطقه اي: با هدف مكانيابي براي گسترش آينده شهرهاي موجود و ايجاد شهرها و شهركهاي جديد ، پيشنهاد شبكه شهري آينده كشور يعني اندازه شهرها، چگونگي استقرار آنها در پهنه كشور و سلسله مراتب ميان شهرها به منظور تسهيل و مديريت سرزمين و امر خدمات رساني به مردم و پيشنهاد چهارچوب مقررات ساخت‌و‌ساز در كاربري هاي مجاز زمين هاي سراسر كشور .

3- طرح توسعه و عمران (جامع) ناحيه اي: اين طرح در اجراي وظايف محول شده در قانون تغيير نام وزارت آباداني و مسكن به وزارت مسكن و شهرسازي و تعيين وظايف آن ـ مصوب 1353 ـ و تصويب نامه شماره 70971/ت 407هـ مورخ 5/11/1373 هيأت‌وزيران ، به منظور تدوين سياست ها و ارايه راهبردها در زمينه هدايت و كنترل توسعه و استقرار مطلوب مراكز فعاليت ، مناطق حفاظتي و همچنين توزيع متناسب خدمات براي ساكنان شهرها و روستاها در يك يا چند شهرستان كه از نظر ويژگي هاي طبيعي و جغرافيايي همگن بوده و از نظر اقتصادي ، اجتماعي و كالبدي داراي ارتباطات فعال متقابل باشند، تهيه مي شود.

4- طرح مجموعه شهري : اين طرح براساس مصوبه شماره 9860/ت15311/هـ مورخ 13/8/1374 هيأت وزيران براي شهرهاي بزرگ و شهرهاي اطراف آنها تهيه مي شود.

5- طرح ساماندهي فضا و سكونتگاههاي روستايي : طرح است كه به منظور توسعه هماهنگ و موزون فعاليتهاي كشاورزي ، صنعتي و خدماتي از طريق توزيع مناسب جمعيت و استقرار بهينه خدمات در محيط هاي روستايي و حمايت از اجراي آن تهيه مي شود. محدوده هر يك از اين طرحها در طرح ناحيه اي مربوط تعيين مي شود.

6- طرح جامع شهر: در بند (2) ماده (1) قانون تغيير نام وزارت آباداني و مسكن به وزارت مسكن و شهرسازي و تعيين وظايف آن ـ مصوب 1353 ـ تعريف شده است.

7- طرح هادي شهر: اين طرح طبق تعريف مندرج در بند (4) ماده (1) قانون تغيير نام وزارت آباداني و مسكن به وزارت مسكن و شهرسازي و تعيين وظايف آن ـ مصوب 1353ـ عبارت از طرحي است كه در آن جهت گسترش آتي شهر و نحوه استفاده از زمين هاي شهري براي عملكردهاي مختلف به منظور حل مشكلات حاد و فوري شهر و ارايه راه‌حل‌هاي كوتاه مدت و مناسب براي شهرهايي كه داراي طرح جامع نمي باشند ، تهيه مي شود.

8- طرح تفصيلي: در بند (3) ماده (1) قانون تغيير نام وزارت آباداني و مسكن به وزارت مسكن و شهرسازي و تعيين وظايف آن ـ مصوب 1353 ـ تعريف شده است و از جمله شامل طرحهاي زير مي باشد :

1-8- طرحهاي بهسازي، نوسازي، بازسازي و مرمت بافت ها: طرح هايي هستند كه براي بهسازي ، نوسازي و بازسازي محلات شهر اعم از قديم ، جديد و يا مساله دار به عنوان طرح تفصيلي بخشي از بافت موجود شهر تهيه مي شوند.

2-8- طرح آماده سازي توسعه هاي جديد در شهرها: اين طرح ها شامل مجموعه عمليات لازم براي مهيا نمودن زمين جهت احداث ممكن و تأسيسات لازم مربوط مطابق قانون زمين شهري و آيين نامه هاي اجرايي آن است و به عنوان طرح تفصيلي توسعه هاي جديد شهري تهيه مي گردد.

9- طرح هادي روستا : عبارت از طرحي است كه ضمن ساماندهي و اصلاح بافت موجود ميزان و مكان گسترش آتي و نحوه استفاده از زمين براي عملكردهاي مختلف از قبيل مسكوني، توليدي ،

تجاري و كشاورزي و تأسيسات و تجهيزات و نيازمندي هاي عمومي روستايي را حسب مورد در قالب مصوبات طرحهاي ساماندهي فضا و سكونتگاههاي روستايي يا طرحهاي جامع ناحيه اي تعيين مي نمايد.

10- طرح هاي ويژه : عبارت از طرح هايي است براي بخش هايي از كشور كه به علت وجود عوامل طبيعي يا ساخته شده و يا برنامه هاي جديد توسعه و عمران و تأثيراتي كه در منطقه حوزه نفوذ خود خواهند گذاشت واجد ويژگي خاصي بوده و نياز به تهيه طرح براي توسعه هماهنگ در محدوده حوزه نفوذ عوامل مذكور دارند ، تهيه مي شود.

عنوان و محدوده اين طرحها همزمان با تصويب ضرورت تهيه طرح ، حسب مورد به تصويب شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران مي رسد.

11- طرح شهرهاي جديد : عبارت است از طرحهايي كه براي ايجاد شهرهاي جديد طبق تعريف ماده (1) تصويب نامه شماره 2340/ت276هـ مورخ 25/6/1371 در قالب طرح هاي كالبدي ملي و منطقه اي و جامع ناحيه اي ضرورت و مكان ايجاد آنها با سقف جمعيتي و نوع فعاليت معين به تصويب شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران خواهد رسيد و متعاقب آن و مانند ساير شهرها بايستي براي آنها طرح جامع و تفصيلي تهيه شود.

12- طرح شهرك هاي مسكوني : طرحي كه براي ايجاد يك مركز جمعيتي جديد در خارج از محدوده قانوني و حريم شهرها ـ مصوب 1355 ـ تهيه مي شود.

13- طرح ساير شهرك ها: طرح­هايي كه براي ايجاد شهرك غيرمسكوني با عملكرد خاص نظير صنعتي، توريستي، تفريحي و … طبق مقررات و قوانين مربوط به آنها تهيه مي‌شوند.

انطباق طرح های توسعه شهری

انطباق طرح ها با طرح های بالادستی، ملی و اظهار نظر در این خصوص از صلاحیت های کارشناس دارای صلاحیت می باشد، کارشناسان رسمی دادگستری برنامه ریزی شهری شرکت آرمان سنجش خدمات گسترده ای را در بررسی و اظهار نظر در خصوص اسناد طرح های توسعه شهری در ارائه می نمایند.