مدیریت ادعا، کلیم (claim) قدمتی به طول عمر پروژه‌های عمرانی و ساختمانی دارد، تقریباً در هر قراردادی از هر نوعی که باشد در زمان اجرای آن، به دلیل یکسان نبود شرایط محیطی اجرای پروژه، ادعاهایی که درست و یا به نظر پیمانکار درست هستند بیان می‌شوند.
از طرفی کارفرما ممکن است نظری متفاوت داشته باشد، این اختلاف‌نظرهای کاری و کارشناسی، که گهگاه در صورت اثبات و یا تأیید ازنظر مالی به میزان چشمگیری مبلغ پیمان را تحت تأثیر خود می‌گذارند برای هریک از طرفین دعوی مهم و حائز اهمیت هستند. شاید اساسی‌ترین مشکل در بروز و ظهور اختلافات که ممکن است در روز انعقاد قرارداد و ابلاغ پیمان شروع شود را جامع و کامل نبودن قرارداد بتوان بیان نمود. لذا این تجربه جهانی، مجموعه‌های اجرایی که به هر نحوی عملیات اجرایی را در قالب پیمان به انجام می‌رساند به سمت قراردادهای جامع فیدیک سوق داده است. در کشور ما اکثریت‌قریب‌به‌اتفاق پروژه‌های عمرانی و ساختمانی را بخش دولتی به اجرا می‌گذارد، لذا مبنای مدیریت ادعا، کلیم (claim) را عموماً اسناد پیمان، شرایط عمومی و خصوصی پیمان و نشریات سازمان برنامه تشکیل می‌دهند.
- مدیریت ادعا در پروژه‌های ساختمانی، قراردادهای دولتی:
اهم موارد اختلاف فی‌مابین پیمانکاران، مشاورین با کارفرمایان دولتی را می‌توان به سه بخش ذیل تقسیم‌بندی کرد:
اختلافات ناشی از مغایرت مفاد پیمان و ارجعیت مدارک مورد استناد در پیمان
در قراردادهای عمرانی و ساختمانی که کارفرمای دولتی دارند، مطابق ضوابط سازمان مدیریت، بخش دولتی موظف به برگزاری مناقصه مطابق قانون مناقصات، تعیین پیمانکار واجد شرایط و عقد قرارداد بر اساس قراردادهای با شرایط عمومی یکسان و تیپ، مانند شرایط عمومی پیمان، قرارداد سرجمع، قرارداد مترمربع زیربنا و … است. در این‌گونه قراردادهای عموماً چون طرف قرارداد بخش دولتی است و مطابق قانون اساسی و مواد مربوطه در شرایط عمومی پیمان در صورت اختلاف موضوع قابل‌ارائه به داوری نیست، لذا پیمانکار اگر در تعبیر، تفسیر و یا مفاهیم مربوط به موضوع پیمان نیازمند کسب اطلاع باشد، مرجع رسیدگی شورای فنی سازمان مدیریت است، ولی در مورد مطالبات، موارد مورد اختلاف و مدیریت ادعا کلیم (claim) موضوعات مربوطه می‌توانند در جلسات کارگاهی، جلسات کارشناسی و جلسات مدیریتی مطرح و اتخاذ تصمیم گردد، در این‌گونه موارد لازم است که شرکت‌های پیمانکار در خصوص مطالبات خود از مشاوره و راهنمایی تیم دفتر فنی مسلط به امور قراردادی بهره بجویند، تیم مدیریت ادعا کلیم (claim) به فراخور موضوعات و موارد متعددی که می‌تواند در قراردادهای عمرانی و ساختمانی پیش بیاید می‌تواند با مستندسازی اسناد و مدارک فنی و بر اساس اصول و قواعد حقوقی از حقوق پیمانکار دفاع نماید و نتیجه مطلوب را حاصل آورد.
اختلافات ناشی از اجرای موضوع پیمان
در اکثر قراردادهای عمرانی و پیمان‌هایی که با طرفیت کارفرمای دولتی منعقد می‌گردد، به دلایل بسیار زیادی که در این مقال جای تشریح آن نیست، می‌تواند موجبات اختلاف‌نظر، بین کارفرما و پیمانکار را حادث گردد. موضوعاتی از قبلی تغییر مشخصات، تغییر مقادیر، مباحث و موضوعات مالی و … موضوعاتی هستند که بیشترین تعداد را در موارد درخواستی پیمانکار به‌عنوان ادعا و طلب مطرح می‌گردد، بهره‌مندی از تجارت، تخصص و مشاوره تیم مدیریت ادعاکلیم (claim) در تمام مراحل عقد قرارداد، اجرا و وصول مطالبات به‌خوبی می‌تواند ریسک‌های ناشی از ضرر و زیان پیمانکار مربوط به طولانی شدن مباحث اختلافی و تحت تأثیر قرارداد پروژه را به‌خوبی به‌صورت بهینه مدیریت نماید.
اختلافات ناشی از تغییر شرایط مندرج در قرارداد در طول اجرای پیمان
تقریباً در همه قراردادها و پیمان‌های دولتی که بیش از یک سال مدت اجرا دارند، شرایط ثابت نیست چون حداقل ممکن این است که نرخ تورم موجب پیدایش موضوع تعدیل خواهد شد، تغییر مقادیر، گهگاه تغییر مسیر پروژه، تغییر مشخصات فنی، تغییر احجام و … ازجمله موارد مکرر و متنوعی است که هر مجری و پیمانکاری به‌خوبی با آن آشناست، با توجه به این تغییرات و متناسب با هریک می‌تواند شرایط قراردادی تغییر نماید، مستندسازی بر اساس شرایط فنی، دستورالعمل‌ها، مباحث حقوقی، شرایط مدیریتی و توافقات فی‌مابین هرکدام جهت احقاق حقوق پیمانکار مستلزم وجود بخش مدیریت ادعا کلیم (claim) در پروژه و در تیم فنی و حقوقی پیمانکار و مجری است.
- مدیریت ادعا در پروژه‌های ساختمانی، قراردادهای خصوصی:
در اکثر قراردادهای خصوصی موضوعات مربوط به اختلاف و مدیریت ادعا کلیم (claim) علاوه بر موارد مطروحه در قراردادهای با کارفرمایان دولتی، ناشی از عدم شفافیت و دقت در قراردادهای فی‌مابین است، همچنین عدم الزام به داشتن ساختار فنی، اجرایی و حقوقی در طرفین قراردادهای خصوصی، موضوعات و مباحث مبتلابه را پیچیده‌تر می‌نماید، بهره‌مندی از مشاوره، راهنمایی و همراهی یک نفر و یا تیم مدیریت ادعا کلیم (claim) در مراحل مختلف اجرای پروژه تا میزان چشمگیری از مشکلات می‌کاهد.
شرکت آرمان سنجش به‌عنوان اولین مجموعه حقوقی فعال درزمینهٔ ارائه خدمات فنی، مهندسی و حقوقی با بهره‌گیری از توان اجرایی شبکه کارشناسان رسمی کشور، آمادگی دارد در کلیه مراحل اجرای کار و همچنین موضوعات متنوعی که در طی اجرای قراردادهای پروژه‌های عمرانی و ساختمانی پیش می‌آید به‌عنوان مشاور در کنار مجموعه‌های کارفرمایی و پیمانکاری باشد.
