چون داوری یک نهاد توافق محور است، انتخاب تعداد داوران در دعاوی حقوقی بر عهده طرفین است، قانون گذار برای تعیین داوران هیچ الزامی ایجاد نکرده است و انتخاب داوران تابع توافق طرفین است در مواردی که طرفین دعاوی سکوت کرده باشند و تعداد داوران مورد نظر خود را انتخاب ننمایند، قانون سکوت را میشکند و تعداد داوران را سه نفر انتخاب مینماید.
پس در صورتی که تعداد داوران تعیین نشده باشد هر یک از طرفین باید یک نفر داور اختصاصی انتخاب نمایند و یک نفر سوم را بعنوان سرداور انتخاب نمایند.
آیا تعداد داوران میتواند زوج باشد؟
تعیین تعداد داوران بر عهده طرفین اختلاف است. در صورت عدم اقدام طرفین برای انتخاب تعداد داور، هیئت داوری مرکب از سه عضو خواهد بود. چون داوری امری توافق محور است قانون گزار الزامی تعیین نکرده است و انتخاب تعداد داوران بر عهدهی طرفین اختلاف است.
درصورتیکه طرفین برای انتخاب تعداد داوران حقوقی اقدام نکنند قانون سکوت را میشکند و خودش تعداد داور را انتخاب مینماید. ملاک صدور رأی داوری، رأی اکثریت داوران است درصورتیکه هیأتداوران ۷ نفر باشند، حداقل باید چهار نفر آنها رأی موافق داشته باشند.
هیأت داوری زوج نیست ولی مانعی برای زوج بودن هیأت داوری وجود ندارد، برای مثال در صورتی که طرفین اختلاف، هیأت داوران را برای داوری انتخاب کرده باشند در صورتی که هیأت داوران 9 نفر باشند و 7 نفر رأی موافق بدهند در اینصورت رأی با اکثریت داوران خواهد بود.
وقتی تعداد داوران زوج باشد در بدست آمدن رأی اکثریت مشکل ایجاد خواهد شد در صورتی که تعداد مخالفین و موافقین رأی با هم برابر باشند در اینصورت رأی داوری، بلاتکلیف می ماند و امکان بدست آمدن رأی اکثریت وجود نخواهد داشت.
در دادگاه برای زوج بودن تعداد داوران منعی وجود نداشته است. موردهایی اختلاف وجود داشته است که با توجه به آن که تعداد داوران زوج بوده است رأی داوران باطل نشده است. فرض کنید (الف) و (ب) طرفین اختلاف، هر کدام یک داور اختصاصی و یک نفر داور از کانون کارشناسان و یک نفر داور دیگر از اتحادیه انتخاب کنند، در صورتی که دو نفر رأی موافق و دو نفر دیگر رأی مخالف صادر نمایند، صدور رأی با مشکل روبه رو میشود و پرونده داوری جمع میگردد.
داوری اشخاص حقوقی
در داوری های سازمانی شخص حقیقی داوری می نماید و سازمان، داوری را مدیریت میکند.
آیا داوری اشخاص حقوقی امکان پذیر است؟
طبق ماده 1 بند الف قانون تجاری بین المللی، داوری عبارت است از رفع اختلاف متداعیین در خارج از دادگاه توسط شخص حقیقی و حقوقی را داوری میگویند، با توجه به این تعریف اشخاص حقوقی میتوانند داوری نمایند.
در آیین دادرسی مدنی هم داوری اشخاص حقوقی ایرادی ندارد. در قانون تجارت ماده 588 اشاره شده است که داوری اشخاص حقوقی دارای کلیه حقوق و تکالیفی است که قانون برای افراد قائل است. پس داوری اشخاص حقوقی، امکان پذیر است.
مدت داوری در دعاوی حقوقی
در داوری مشخصات طرفین و مشخصات سایر داوران باید به همه داوران ابلاغشده باشد. مدت داوری تابع توافق طرفین است، اما معمولاً در موافقتنامههای داوری توافق خاصی برای مدت زمان داوری در دعاوی حقوقی صورت نمیگیرد. در مواردی که مدت داوری تعیین نشده باشد خود طرفین داور را انتخاب مینمایند، طبق تبصره ماده ۴۸۴ مدت داوری سه ماه است و ابتدای آن زمانی است که داوران قبول داوری کرده باشند.
در داوری مقید درصورتیکه مدتزمان داوری ذکر نشده باشد مدت داوری سه ماه در نظر گرفته میشود اکنون این سؤال پیش میآید که در موافقتنامههای داوری که شرط داوری وجود ندارد چه باید کرد در جواب به این سؤال باید به این نکته توجه کرد که طرفین میتوانند با توافق یکدیگر مدتزمان داوری را تغییر دهند.
درصورتیکه طرفین به توافق دربارهی مدت داوری نرسیده باشند قانونگذار سه ماه را بهعنوان مدت داوری تعیین مینماید اگر متداعیین در نصب داور به راهحل نرسند دادگاه نصب داور مینماید، درصورتیکه نصب داور توسط دادگاه صورت گرفت دادگاه دیگر نمیتواند مدت داوری را تغییر دهد مگر با توافق بین طرفین.
تعدد داوران در فرآیند داوری
در صورت انتخاب چندین داور در فرآیند داوری، کنترل و مدیریت داوری پیچیده تر خواهد شد و هزینه های زیادی را در پی خواهد داشت؛ بنابراین طرفین اختلاف داوری باید یک نفر را به عنوان داور مرضی الطرفین و مستقل و بی طرف انتخاب نمایند و همچنین هر کدام از طرفین میتوانند یک نفر داور اختصاصی را انتخاب نمایند.در صورتی که یک نهاد و سازمان داوری را کنترل نماید هیأت داوران، داوری را کنترل می نماید.
5 / 5. مجموع: 3